Công tơ điện là gì?

Đồng hồ điện, công tơ điện hay điện năng kế là thiết bị đo lượng điện năng tiêu thụ của một phụ tải điện. Phụ tải điện là hộ tiêu dùng, doanh nghiệp, hoặc dễ thực hiện là một thiết bị chạy bằng điện. Các tiện ích điện sử dụng đồng hồ điện được thi công tại cơ sở của quý khách hàng cho mục đích thanh toán. Đồng hồ điện thường được hiệu chuẩn trong các công ty thanh toán, phổ biến nhất là tính bằng kilowatt giờ (kWh), và đọc số vào mỗi kỳ thanh toán

1. Công tơ điện là gì?

Công tơ điện là thiết bị điện có nhiệm vụ đo đếm điện năng tiêu thụ. Thiết bị này được ngành điện lực (EVN) sử dụng làm cơ sở thanh toán tiền điện sử dụng cho các hộ dân gia đình, tòa nhà, văn phòng, nhà máy xí nghiệp…

Khi có yêu cầu tiết kiệm năng lượng trong những giờ cao điểm, một số loại công tơ điện có thể đo lường sử dụng năng lượng tối đa trong dao động time đó. Công tơ cho nên cho phép hiện đại giá điện trong một ngày, để ghi lại mức sử dụng trong các dao động thời gian giá mắc và ngoài giờ cao điểm, giá đón nhận được hơn. Ngoài ra, ở một số khu vực, máy đo có thể có rơle để giảm hết mức cung ứng nhu cầu trong dao động time tải cao điểm.

2. Phân loại công tơ điện

Công tơ điện được phân loại dựa trên nguồn điện phân phối điện gồm có: công tơ điện 1 pha và công tơ điện 3 pha. Hơn nữa còn có công tơ điện 2 chiều (mình sẽ đề cập ở bài viết khác).

2.1 CÔNG TƠ ĐIỆN 1 PHA LÀ GÌ?

Công tơ điện 1 pha là loại công tơ điện sử dụng cho lưới điện 1 pha, được phân ra làm 2 loại là công tơ điện 1 pha cơ và công tơ điện 1 pha điện tử.

Công tơ điện 1 pha cơ.

Cách đọc hiểu các thông số trên công tơ 1 pha như 5 (20), 10 (40)A, 220V, 450 vòng/kWh, cấp 0.5, cấp 1 hoặc cấp 2:

• 220V: Điện áp định mức của công tơ điện.
• 5(20)A: Dòng điện định mức của công tơ là 5A. Có thể sử dụng quá tải đến 20A mà nhưng vẫn chắc chắn độ chính xác. Nếu sử dụng quá 20A thì công tơ chạy không chắc chắn chuẩn xác và có thể hỏng. Các cấp dòng điện khác: 10(40)A, 20(80)A, 40(120)A cũng tương tự.
• 225 vòng/kWh: Đĩa công tơ quay 225 vòng thì được 1 kWh. Thông số 450 vòng/kWh, 900 vòng/kWh cũng đọc tương tự.
• Cấp 1: Cấp chuẩn xác của công tơ. Sai số 0.5 % toàn dải đo. Tương tự cho cấp 2. (Cấp càng lớn càng không chính xác).
• 50Hz: Tần số lưới điện sử dụng ở Việt Nam, 1 số địa điểm khác sử dụng ở tần số 60 Hz.

Cách đọc chỉ số công tơ 1 pha cơ như sau: Công tơ 1 pha có 6 chữ số. 5 chữ số màu đen và 1 chữ số cuối cùng màu đỏ ( chữ số cuối cùng bên phải ). Chữ số màu đỏ có giá trị 1/10 (kWh) hay hiểu dễ thực hiện là giá trị đầu tiên sau dấu (,). Còn các chữ số màu đen ghép lại có giá trị từ 00000 -> 99999 kWh.

Ví dụ: Giả sử chỉ số trên công tơ điện là (123456) thì giá trị cần đọc là 12345,6 kWh. Thông thường ta chỉ đọc là 12345 kWh, bỏ qua phần thập phân.

Công tơ điện 1 pha điện tử.

Công tơ điện điện tử có vượt bậc là:

• Cảnh báo rò điện (đèn tamper sáng), đảm bảo riêng biệt và nên tránh gây tổn thất rò điện cho khách hàng.
• Công tơ đo được điện áp nguồn (V) và dòng điện tải (A), giúp quý khách hàng giám sát chất lượng điện áp nguồn cung cấp.
• Công tơ 1 pha điện tử có độ chuẩn xác cao hơn công tơ điện 1 pha cơ bảo đảm tính công bằng giữa bên mua và bên bán.
• Chốt chỉ số đồng thời và đúng ngày, tính hóa đơn chuẩn xác theo giá bậc thang.
• Giảm thời gian ghi chỉ số công tơ, tăng hiệu suất lao động.

2.2 CÔNG TƠ ĐIỆN 3 PHA LÀ GÌ?

Công tơ điện 3 pha là loại công tơ điện sử dụng cho lưới điện 3 pha, được chia làm nhiều loại: trực tiếp hoặc gián tiếp; loại 1 giá hoặc 3 giá, loại cơ, cơ điện tử hoặc điện tử… Công tơ điện 3 pha thường được thi công ở các công trình lớn sử dụng nguồn điện 3 pha. Ở các hộ dân cư ít bắt gặp loại này.

3. Những cách lựa chọn công tơ điện.

Việc chọn lựa công tơ điện ta cần phải căn cứ vào một trong những số thông số kỹ thuật của công tơ điện. Một số thông số ép buộc phải tuân hành và một số thông số được phép tùy chọn.

• Điện áp và tần số là 2 thông số kỹ thuật ép buộc tuân thủ.
• Cấp chuẩn xác CL và dòng điện là 2 thông số ảnh hưởng đến độ chuẩn xác của đồng hồ điện.

Cấp chuẩn xác của đồng hồ điện là do việc chọn lựa loại công tơ điện có cấp chuẩn xác bao, ta không thể hiện đại được. Như vậy thông số chọn lựa đối với độ chuẩn xác của công tơ điện chính là dòng điện.

Việc chọn lựa dòng điện định mức của đồng hồ điện cần dựa vào công suất tiêu thụ của những thiết bị được dùng để sau đó ước tính dòng điện của tất cả các tải.

Nguyên tắc chọn công tơ điện là gì?: Dòng điện tải dao động từ 50% dòng điện định mức đến 75% dòng điện tối đa cho phép là tốt nhất.

Việc chọn công tơ điện cho một thiết bị điện riêng không liên quan gì đến nhau rất đơn giản.

Ví dụ: cần chọn công tơ điện cho 1 động cơ điện công suất 1 kW thì dòng điện của động cơ này ~ 6 A ( lấy hệ số công suất là 0.8), ta chọn công tơ điện Emic CV140 5(20)A. Công tơ này sẽ hoạt động tốt với dòng điện từ 2.5A đến 15A.

Việc chọn công tơ điện cho 1 hộ gia đình thường khó khăn hơn. Lý do dễ thực hiện là trong phòng có không ít thiết bị, công suất khác nhau nhiều, hơn nữa, sự hoạt động đồng thời của thiết bị cũng dao động (hệ số đồng thời).

Cách thuận lợi nhất để chọn công tơ điện cho phòng, là ta cộng dòng điện của toàn bộ thiết bị và chọn công tơ điện có dòng tối đa lớn hơn hoặc bằng dòng điện tổng đó. Ví dụ tổng công suất là 10 kW thì dòng điện ~ 60 A, ta chọn công tơ điện Emic CV140 20(80)A.

Xem thêm: Cách làm công tơ điện quay chậm

Như vậy qua bài viết này Công Hùng Solar đã giới thiệu cho các bạn về công tơ điện ( đồng hồ điện) các loại công tơ điện và cách lựa chọn công tơ. Hãy chia sẽ bài viết nếu các bạn thấy thông tin phù hợp nhé !